Onlar da çocuk oldular. Kimi mahalle mekteplerinde okudu, kimi özel okulda. Büyüyünce hangi mesleği seçeceklerine her ne kadar daha onlu yaşların başında ya da sonunda karar vermiş gibi görünseler de aslında hayalleri ve üniversiteleri açmış yollarını, hocaları tutmuş ellerini.
Ve her biri, kendileriyle başlayan başarı öykülerini yazmışlar. Şimdi sıra sende! Seni de kendi başarı öykünü yazman için Hacettepe Üniversitesine bekliyoruz…
Unutma! Her şey seninle başlar…
1957 yılında Ankara’da doğdu. Bozkurt İlkokulu, Ulus Kız Ortaokulu ve Ankara Kız Lisesini bitirdi. Kendi ifadesiyle, meraklı ve zeki bir çocuktu. Öğrendiği andan itibaren okuyabildiği her şeyi okumaya başladı. Çöpte gördüğü gazeteyi, hem satın hem okul kütüphanesinden ödünç aldığı yerli ve yabancı yazarlara ait klasikleri ve romanları ama en çok çizgi romanları sevdi…
Kitaplar ona empati yapmayı, olaylara farklı açılardan bakmayı, muhakeme etmeyi, en önemlisi de adalet, dürüstlük gibi kavramların ne kadar önemli olduğunu öğretti. Matematiğin atom ve moleküllerle buluşması çok hoşuna gidiyordu ama en çok kimyayı sevdi…
Lise son sınıfta kimyacı olmaya karar verdi. Kendi başına hazırlandı üniversite sınavına. “Bana kimya bilimini matematik, fizik, ekonomi gibi bilimlerle birleştirerek bir ürünün üretilmesi, bir ihtiyacın giderilmesi, bir sorunun çözülmesi için proses tasarlamayı ve karşılaşacağım problemleri nasıl çözmem gerektiğini öğretti” dediği Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümünü 1980 yılında birincilikle tamamladı ve bölümde yüksek lisans yapmaya karar verdi. Bilimsel araştırmanın ne olduğunu, önemini, nasıl yapılacağını, araştırma sonuçlarının nasıl yorumlanacağını ve nasıl sunulacağını lisansüstü eğitimi sırasında öğrendi. Bu arada öğrenmek kadar öğretmeyi de sevdi…
1981 yılında araştırma görevlisi olarak göreve başladı. 1983’te yüksek mühendislik unvanı, 1988’de doktora derecesini, 1993 yılında da doçent unvanını aldı. 2000 yılında profesör oldu.
ÖNCÜLÜK EDEN ÇALIŞMALAR ve YENİLİKLER
Bugüne kadar atıkların değerlendirilmesi; tarımsal atıklardan fermantasyonla laktik asit, B-karoten, gıda boyarmaddesi, kitosan, etanol gibi katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesi; atıklardan ekstraksiyon yöntemiyle yağ asitleri, kafein, likopen gibi değerli ürünlerin elde edilmesi; çeşitli kirleticilerin atık sulardan arıtımında biyosorpsiyon, biyodegradasyon ve biyobirikim gibi çevre dostu, ekonomik ve verimli yeni biyo ayırma yöntemlerinin araştırılması, geliştirilmesi ve uygulanması konularında çalışmalar yaptı. Bu konulardaki çalışmalarıyla mikrobiyal üretimde teknoloji geliştirme, yeni ürün üretme ve ürün ayırma; ağır metal, boyarmadde, tarım ilacı, antibiyotik, yüzey aktif madde ve fenolik kirleticilerin gideriminde kullanılan ayırma proseslerinde ise yeni teknolojiler araştırma ve geliştirme, kimya mühendisliği ilke ve prensiplerinin bu teknolojilere uygulanması, sistem tasarımı ve modellenmesi, optimizasyon gibi bilimsel yenilikler getirdi.
İşte tüm bu teknoloji ve uygulamalarla Türkiye’de ve dünyadaki pek çok bilimcinin yetiştirilmesine öncülük ve önderlik etti, onların araştırmalarına önemli katkılar ve etkiler sağladı.
EN HEYECAN VERİCİ AN
Halen Kimya Mühendisliği Bölümünde profesör öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdüren Dr. Zümriye Aksu, bir bilimciyi en çok mutlu eden şeylerden birini yayınladığı çalışmaların ülkesinde ve dünyada yarattığı etkiler olduğuna işaretle şunları söyledi:
“Şimdiye kadar Science Citation Index’e giren ve etki faktörü çok yüksek hakemli dergilerde yayımlanmış, çoğunda ilk isim ve sorumlu yazar olduğum 97 makale, bir derleme makalesi ve yazdığım uluslararası 2 kitap bölümüne, ulusal ve uluslararası bilim insanları tarafından 11 binin üzerinde atıf yapıldı.
Dünyanın en etkili bilim insanları listesine Türkiye’den benim de ‘Mühendislikte Etkinleştirici ve Stratejik Teknolojiler’ dalında birinci sırada yer aldığım 196 isim girdi. Bir bilim insanı olarak bu gurur verici tabloda bulunduğumu öğrenmem, 40 yıllık meslek hayatımın en heyecan verici anlarından biri oldu.Ülkemin ve üniversitemin adını ileriki yıllarda da başarıyla duyurmak en önemli dileğimdir.”
1966 yılında Ardahan’da doğdu. İlk ve ortaokulu Hanak, liseyi Ardahan’da tamamladı. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Hidrojeoloji Mühendisliği Bölümünden 1989 yılında mezun oldu.
Bir süre GAP kapsamındaki Ceylanpınar Ovası Sulama Projesinde çalıştı. Hocalarının davetiyle döndüğü Hacettepe Üniversitesinde, Jeoloji Mühendisliği Bölümüne araştırma görevlisi olarak atandı. 1993 yılında yüksek mühendislik unvanını, 1997’de de doktora derecesini kazandı. Jeoloji Mühendisliği Uygulamalı Jeoloji Anabilim Dalında yardımcı doçent, doçent ve profesör oldu.
2004-2010 yılları arası Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, 2012-2018 yılları arası Uygulamalı Jeoloji Anabilim Dalı Başkanlığı, 2016-2020 yılları arası Hacettepe Teknokent ve 2017-2020 yılları arasında Hacettepe Teknoloji Transfer Merkezi Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinde bulundu.
ANA ÇALIŞMA ALANLARI
Çalışmalarını doğal afetler ve bunların bölgesel değerlendirmeleri, kaya kütlelerinin mühendislik sınıflamaları ve bunların deformasyon modülünün belirlenmesi, tünelcilik ve problemli zeminler ile mühendislik jeolojisi ve kaya mekaniğinde yapay zekâ uygulamaları alanlarında gerçekleştirdi.
Görev yaptığı bölümde uzun yıllar Kaya Mekaniği, Mühendislik Jeolojisi ve Doğal Afetler derslerini verdi. Bu derslerin yanı sıra 20’den fazla yüksek lisans ve doktora öğrencisi yetiştirdi. Bazıları profesör ve doçent derecelerine kadar yükseldi.
DÜNYADAKİ EN YÜKSEK DİLİMDE
SCI kayıtlarına göre, 139 yayınına 7 binden fazla atıf yapıldı ve h-endeksi 45’dir. Google Scholar kayıtlarında 11 bin atıfı bulunmaktadır ve h-endeksi 55, i10 endeksi ise 113’dür. Reserach Gate kayıtlarında ise toplam puanı 38.64 olup dünyadaki en yüksek yüzde 1’lik dilimde yer almaktadır.
2006 TÜBİTAK Teşvik Ödülü’nün yanı sıra meslek kuruluşlarınca düzenlenen altı ödüle layık görülen Dr. Candan Gökçeoğlu, çok sayıda uluslararası bilimsel toplantıya çağrılı konuşmacı olarak davet edildi.
2013-2020 yılları arasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıkları Merkez Komisyon Üyesi olarak görev yaptı. Halen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre ve Tabiat Varlıkları Bilim Kurulu Üyesi olan, 2007 yılından bugüne Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yollarının teknik danışmanlığını yürüten Gökçeoğlu, çok sayıda teknik sorunlu projenin tamamlanmasına katkıda bulundu. Dr. Gökçeoğlu, bu çalışmalarının yanı sıra Malezya, Fas ve Umman’da projelerde çalıştı ve teknik eğitimler verdi.
2018 yılından bu yana Mühendislik Fakülkesi Dekanlığını yürüten Dr. Candan Gökçeoğlu, uzun süredir alanın en saygın uluslarası dergilerinde Bilimsel Kurul Üyesi (Engineering Geology, Bulletin of Engineering Geology) ve Editör (Computers and Geosciences ve Landslides) olarak çalışmakta.
1966 yılında Osmaniye’de doğdu. Osmaniye Yedi Ocak İlkokulundan sonra Osmaniye İmam Hatip Lisesini 1984 yılında üçüncülükle bitirdi. Meslek lisesi mezunu olmasına rağmen aynı yıl kazandığı İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümünden 1988’de üçüncülükle mezun oldu. Ara vermeden Türk Eğitim Vakfı burslusu olarak başladığı yüksek lisans eğitimini 1991’de tamamladı.
Doktora eğitimi sürerken, 1992’de Çukurova Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü öğretim görevlisi kadrosuna atandı. Bölümün yanı sıra Adana Meslek Yüksekokulunda da derslere girdi. Bir yandan yoğun ders yükü diğer yandan internet olmadığı için kaynaklara ulaşmanın zorluğu, öte yandan çok sınırlı maddi ve laboratuvar imkânları içinde doktorasını başarıyla tamamladı. Doktora danışmanı Prof. Dr. Nuh Bilgin’in, “Sen taşra üniversitelerinde de bilimsel olarak bir şeyler yapılacağını göstereceksin” sözünü, uluslararası en gözde dergilerde doktora tezinden üç makale yayımlatarak boşa çıkarmadı.
ÇALIŞMANIN KARŞILIĞI ÖDÜL
1998’de Niğde Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümüne yardımcı doçent olarak atandı. Henüz altı yaşında çok kısıtlı imkânlara sahip bu üniversiteye kısa sürede uyum sağlayarak hızlı bir şekilde araştırma ve proje çalışmalarına başladı. Bu çalışmaların karşılığı olarak 2002 yılında doçent unvanı ile Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Seçkin Genç Bilimci Ödülü ve ODTÜ Prof. Dr. Mustafa N. Parlar Eğitim ve Araştırma Vakfı Araştırma Teşvik Ödülüne layık görüldü.
BAŞARI İÇİN İLK ŞART MESLEĞİNİ SEVMEK
Aradan iki yıl geçmeden 2004’te bilimsel alanda dünyanın en prestijli akademik değişim kurumlarından olan Alexander Von Humboldt Foundation’ın doktora sonrası araştırma bursunu kazanarak Almanya Ruhr-University Bochum’da 15 ay süreyle araştırmalarda bulundu. Aynı kurum bursu ile 2006, 2008 ve 2014 yıllarında üçer aylık sürelerle Ruhr-University Bochum ve Munich Technical University’de araştırmalar yaptı ve bu araştırmalardan çok sayıda uluslararası makale yayımladı.
Halen bu kurumun konferans desteğinden yararlanarak birkaç yılda bir Almanya’da düzenlenen konferanslara katılan Dr. Sair Kahraman, bu arada TÜBİTAK doktora sonrası araştırma bursu kazanarak 2012-2013 yılları arasında ABD’de araştırmalarda bulundu.
2013 yılından bu yana Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümünde profesör öğretim üyesi olarak görev yapan Dr. Sair Kahraman, başarısının temelinde yatan sırları şöyle özetledi:
“Başarımın sırrı, mesleğimi sevmem ve çoğunlukla öncül çalışmalar yapmamdan kaynaklanmaktadır. Öncül çalışmalara örnek olarak kariyerimin ilk yıllarında yürüttüğüm ‘Mermerlerin testerelerle kesilebilirliğinin araştırılması’ adlı proje verilebilir. Alanında öncül olmasından dolayı bu çalışmadan yapılan yayınlar çok sayıda atıf almış ve almaya devam etmektedir. Diğer öncül çalışma sert kayaçların mikrodalga destekli kazısıyla ilgilidir. AB projesi olarak uluslararası yürütülen bu çalışma da geliştirilmekte olan kazı seti bakımından dünyada ilk olacaktır.
Başarıda diğer bir sırrım, ‘Bilimsel olarak güçlü olan geç de olsa hedefine sonunda ulaşır’ ilkesini kendime düstur edinmemdir. Başkalarından iltimas beklemeden onuruyla yaşayan ve içtenlikle çalışanlar her zaman hak ettiği yere gelmektedir.”
1968 yılında Karabük’te doğdu. Karabük Demir-Çelik Lisesini 1985 yılında bitirdi. Aynı yıl kazandığı Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümünü 1990 yılında tamamladı ve bölüme araştırma görevlisi olarak atandı. Doktorasını 1998’de aldı. Bu bölümde yardımcı doçent, doçent ve 2007’de profesör oldu.
2004 TÜBA Seçkin Genç Bilimci Ödülü ve 2007 TÜBİTAK Bilim Teşvik Ödülüne layık görüldü.
GIDA ÖRGÜTLERİ KURUCUSU
2004 yılında Hacettepe Üniversitesi bünyesinde FoQuS (Food Quality and Safety) Araştırma Grubu’nu, 2010 yılında Hacettepe Üniversitesi Gıda Araştırma Merkezi’ni ve 2011 yılında Ulusal Gıda Teknoloji Platformunu kurdu.
ÖNDE GELEN GIDA BİLİMCİ
GIDA KALİTE ve GÜVENLİĞİNE ÖNEMLİ KATKI
Gıda biliminin önde gelen uzmanlarından biri olan Dr. Vural Gökmen, prosesin gıda kalitesi ve güvenliği açısından ortaya çıkardığı değişikliklerin anlaşılmasına önemli katkılarda bulundu. Bu reaksiyonların daha iyi anlaşılabilmesine yardımcı olan kromatografik, spektrometrik ve kolorimetrik analiz teknikleri geliştirdi.
ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ
Alanında ulusal ve uluslararası kurumlar tarafından desteklenen projelerde aktif görevler alan Dr. Gökmen Hollanda, Almanya, İspanya, İngiltere, İtalya, Fransa, Danimarka, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Sırbistan ve ABD’den alanında tanınmış bilim insanları ile işbirliği yapmaktadır.
EN PRESTİJLİ DERGİLERİN ASOSİYE EDİTÖRÜ
Prof. Dr. Gökmen’in 250’nin üzerinde orijinal araştırma makalesi, 18 kitap bölümü ve bir kitabı yayımlandı, yayınlarına Web of Science veri tabanına göre Temmuz 2020 itibarıyla 7 binin üzerinde atıf yapıldı.
Dr. Vural Gökmen gıda alanının en prestijli Food Chemistry ve Food Research International dergilerinin asosiye editörü olarak görev yapmakta. 2007 yılından bu yana Gıda Mühendisliği profesör öğretim görevlisi olarak yola devam eden Dr. Gökmen halen Hacettepe Üniversitesi Rektör Yardımcılığını da yürütüyor.
1970 yılında Ankara’da doğdu. İlkokul, ortaokul ve liseyi Ankara’da okudu. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisans ve doktora eğitimini İngiltere Manchester Üniversitesinde tamamladı.
Yirmi yılı aşkın süredir Hacettepe Üniversitesine hizmet veren, halen Fen Fakültesi Matematik Bölümünde profesör öğretim üyesi olarak görev yapan Dr. Türkyılmazoğlu’nun çok sayıda ulusal ve uluslararası yayını bulunmaktadır. Evli ve ikiz çocuk babası olan Dr. Mustafa Türkyılmazoğlu, dünyanın en etkili bilimcileri arasında yer almasıyla ilgili şunları söyledi:
“Hacettepe Üniversitesinin uluslararası bilimsel arenada itibar ve saygınlığının en üst seviyelere çıkmasına katkıda bulunduğum için gururluyum.
Kişisel hırs ve ihtiraslarından arındırılmış yönetici ve idareciler eşliğinde; şeffaf, ayrımcılık ve baskı yapmayan, çalışan ve araştıran akademisyenlerin her koşulda arkasında ve destekçisi olan, özellikle genç ve dinamik meslektaşlarımın bilimsel azim ve iştahını kırmaktan imtina eden, her alanda kurumsallaşmış bir Hacettepe, bu tür başarılarla dünyanın takdirini toplamaya devam edecektir.”
1962 yılında Ankara’da doğdu. Yeni Hayat İlkokulu, Cebeci Ortaokulu ve Anafartalar Lisesini bitirdi. Yaramaz, meraklı ve soru sormayı seven bir çocuktu. Bilimin, çevresinde gelişen birçok olaya karşılık verebildiğini gördükçe fen bilimlerine yöneldi. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümünden 1985 yılında mezun oldu.
Öğrencilik yıllarında polimerlere ilgi duymaya başladı ve yüksek lisans- doktora çalışmalarını bu alanda devam ettirmeye karar verdi. Aynı bölümde yürüttüğü “Antikanser İlaçların Polimerik Matrikslerden Kontrollu Salımı” adlı yüksek lisans tezini 1986’da, “Hemoperfüzyon için Spesifik Sorbentler” adlı doktora tezini de 1992’de tamamladı. Danışman hocasının, afinite kromatografisi üzerine çalışmasını önermesi üzerine “afinite” ile olan yolculuğu başladı.
Merak edip okudukça ve aklındaki sorulara yanıtlar bulmaya çalıştıkça bu konuya olan ilgisi daha da arttı. 1994 yılında kimyasal teknolojiler doçenti, 2002 yılında da Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü Biyokimya Ana Bilim Dalında profesör oldu.
ÖDÜLLERİ, “EN”LERİ, ÜYELİKLERİ
Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü doçenti olarak görev yaptığı sırada “Polimerik Matrikslerin Biyotıp, Biyoteknoloji ve Çevre Uygulamaları” konularındaki üstün nitelikli uluslararası çalışmaları nedeniyle 1998 TÜBİTAK Teşvik Ödülüne layık görülen Dr. Adil Denizli’nin kazandığı diğer ödülleri, “en”leri, seçildiği üyelikleri ve yürüttüğü görevleri:
*1999 Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Asosiye Üyeliğine seçildi
*2006 TÜBİTAK Bilim Ödülü
*2006 POPÜLER BİLİM Dergisi Temel Bilim Ödülü
*COMSTECH tarafından 1995-2005 yılları arasında Hacettepe Üniversitesinin en çok yayın yapan öğretim üyesi seçildi
*2007 Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Asli Üyeliğine seçildi
*2011-2014 yılları arasında TÜBA Konsey Üyeliği görevi
*2014 yılında “Endokrin Bozucu Kimyasalların Arıtılması için Kullanılan Nanoteknolojik Malzeme Üretimi” isimli çalışması, Ege Üniversitesi tarafından “Yılın Buluşu” olarak seçildi
*2016 Hacettepe Üniversitesi Bilime Katkı Ödülü
*Shangai Ranking’s Global tarafından yapılan sıralamada 2016 yılında Kimya Mühendisliği alanında “Dünyada En Çok Atıf Alan ilk 150 Araştırmacı” içerisine girdi
*2017 yılında Turkishtime Dergisi tarafından “Bilime Yön Veren 100 Türk” arasında seçildi
YAZARLIĞI ve EDİTÖRLÜĞÜ
SCI Kapsamında taranan uluslararası dergilerde 5 çağrılı derleme ve 570 araştırma makalesi yayımlandı. Ulusal kitaplarda 30, uluslararası kitaplarda 40 bölüm yazarlığı ile ulusal dergilerde yayımlanan 50 araştırma makalesi ve 150 popüler bilim yazısı bulunan Dr. Adil Denizli, “Protein Kromatografisi ve Yeni Nesil Polimerik Sistemler”, “Afinite Temelli Biyosensörler I ve II” kitaplarının editörüdür. Dr. Denizli, “Biyoayırma ve Polimerik Taşıyıcılar” kitabının yazarı olup “Biyokimya” ve “Kimyanın Temelleri” kitaplarının çeviri editörlüğünü yapmıştır.
BİLİMSEL YAYINLARI ve ORGANİZASYONLARI
Çalışmalarına Science Citation Indeks (SCI) tarafından taranan dergilerde 22 binin üzerinde atıf yapılmıştır ve h-endeksi 76’dır. Yayınlarına 600’e yakın uluslararası hand book, ansiklopedi ve kitapta 3 bin 500 civarında atıfta bulunulmuştur. Ayrıca çok sayıda uluslararası patent, katalog ve yüksek lisans-doktora tezinde de yayınlarına atıflar yapılmıştır.
SCI kapsamındaki 200 dergiye hakemlik yapan Dr. Denizli, günümüze kadar 62 yüksek lisans, 47 doktora tezi ve 5 doktora sonrası araştırma yönetti; 20’si “Kromatografi” 14’ü “Afinite Teknikleri” olmak üzere 34 ulusal ve uluslararası kongre düzenledi. Şimdiye kadar 7 lisanüstü yaz okulu, 1 çalıştay ve 4 lisansüstü yoğunlaştırılmış kurs düzenledi.
Dr. Fatma Denizli ile evli, Alp Denizli isimli evlat sahibi olan Dr. Adil Denizli, halen Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü profesör öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Kendi ifadesiyle: Doğma büyüme Ankaralı ve doğma büyüme Hacettepeli bir bilim kadını… 1976 yılında Ankara Kolejini ikincilikle, 1982’de Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesini yine ikincilikle bitirdi.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitiminin yanı sıra yüksek lisansını ve doktorasını da Hacettepe’de yaptı. Doktora sonrası uzmanlık eğitimi için gittiği Kaliforniya Stanford Üniversitesinde araştırmacı (post-doctoral fellow) olarak çalıştı. Sadece tıbbi bilgisine değil akademik kişiliğine de çok önemli katkıları olduğunu söylediği beş buçuk yıllık bu çalışmanın ardından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalına öğretim görevlisi olarak döndü. Burada yardımcı doçent, doçent ve 2000 yılında profesör oldu. Sonra da Pediatrik Romatoloji uzmanlığını aldı.
ÖDÜLLERİ
1998 TÜBİTAK Ailevi Akdeniz Ateşi Ödülü, 1998 TÜBİTAK Teşvik Ödülü, 1996 Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü, 1993 Eczacıbaşı Tıp Teşvik Ödülü, 2010 TÜBITAK Bilim Ödülü, 2018 TWAS (The World Academy of Sciences) Ödülü, 2019 TÜSEB Bilim Ödülüne layık görüldü. Türk tıp bilimcilerinin h-endeksi ölçütüne göre sıralandığı 2018 Tıp Bilimine Yön Veren 100 Türk listesinde ilk 10 içinde yer alan tek kadın oldu.
Halen Pediatrik Romatoloji Bilim dalı başkanı olarak görevini sürdüren Prof. Dr. Seza Özen pediatri, bilimsel çalışmaları, uluslararası tanınırlığı, üyelikleriyle ilgili şunları anlattı:
EN ÖĞÜNDÜKLERİM
Pediatriye girmek istediğimden hep emindim. Yan dal olarak o zamanlar nefroloji ve romatoloji birleşik olduğundan nefroloji ile başladım. Daha sonra romatoloji yan dal uzmanlığına hak kazandıktan sonra ikisi de çok zenginleşen bu iki disiplini ayırmaya karar verdik. Klinik ve temel bilimleri birleştiren çalışmalarım ve multidisipliner çalışmalarım hep en öğündüklerim oldu.
TIP BİLİMİNE ANKARA DAMGASI
Ancak sanırım uluslararası arenada tanınırlığım Ailevi Akdeniz Ateşi konusundaki çok sayıda yayınım ve “Ankara Kriterleri” ile oldu. Ankara Kriterleri, tıpta şehrimizin ismiyle anılan tek kriter seti ve bu hastalıklarla ilgili yayın yapılacağı zaman bu kriterler kullanılıyor. Açıkçası bu kriterleri oluştururken Avrupa Derneğinden aldığım para, daha veri tabanı aşamasında bitmişti. Üniversitemizin kurucusu Prof. Dr. İhsan Doğramacı’ya giderek “Para bulamazsam bu kriterlerin ismi Avrupa’da bir şehir ismi olacak” dediğimde bana her türlü desteği sağlayarak çalışmayı bitirmemi yardımcı oldu. Diğer ana çalışma konularım otoinflamatuar hastalıklar, lupus ve Behçet hastalığıdır.
KARAR VERİCİ KURULLAR- Bilim Akademisi Derneğinin, Avrupa Bilim ve Sanat Akademisinin ( European Academy of Sciences and Arts) ve konumla ilgili ulusal ve uluslararası derneklerin üyesiyim ve çalışmalarla ilgili karar verici kurullarda yer alıyorum. Uluslararası Otoinflamatuar Hastalıklar (International Society for Autoinflammatory Syndromes) Derneğinin önceki başkanıyım. Çeşitli ulusal ve uluslararası projelerde yönetici ve araştırmacı olarak yer aldım. Harvard Üniversitesi dâhil dünyanın seçkin üniversitelerinde ve her sene çeşitli uluslararası kongrelerde konferanslar verdim.
BİLİMSEL ÇALIŞMALAR
Çeşitli referans kitaplarında 17 bölüm (Nelson Textbook of Pediatrics dâhil olmak üzere) yazdım. Temmuz 2020 itibarıyla 492 SCI ve SCIE makalem, 18 bin 760 üzeri atıfım var ve scopus h-faktörüm 67’dir.
DAHA ÖNEMLİSİ GENÇLER
Bundan daha önemlisi, mesleğimde gençlerin yetişmesine önemli katkılarım olduğunu düşünüyorum. Onlara iyi bir mentor olmaya çalıştım. Kadın bilim insanları arasındaki dayanışmayı savundum. Atatürk sayesinde kazandığım olanakları iyi kullanmaya çalıştım. Yaşamda ve akademide değerlerimi paylaştığım eşim ve beni yetiştiren hocalarıma ve Hacettepe’de beni indükleyen gençlere çok şey borçluyum. Akademi dikenli bir gül bahçesi ancak hem çok başarılı bir akademisyen, hem bir aydın hem bir anne olmanız için hiçbir engel yok. Ve yaşamımda yaptığım en iyi şey 2 çocuk sahibi olmam…
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesini 1994 yılında bitirdikten sonra aynı üniversitede iç hastalıkları ihtisasını 1999 yılında, endokronoloji ve metabolizma hastalıkları üst ihtisasını da 2001’de tamamladı. 2005 yılında doçent, 2010 yılında profesör oldu.
2002-2004 yılları arasında ABD Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles Kampüsünde UCLA), obezitede yağ dokusu fonksiyon bozuklukları, iştah hormonları, insülin direnci ve polikistik over sendromu alanlarında doktora sonrası çalışmalar yaptı. Aynı süreçte Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri “Advanced Training Program in Translational Investigation” fellowship programını tamamladı.
Uluslararası saygın bilimsel dergilerde ve referans kitaplarında 100’ün üzerinde orijinal makale, derleme ve kitap bölümü bulunan Dr. Yıldız, polikistik over sendromu (PKOS) konusundaki uluslararası tanı ve tedavi kılavuzlarının yazarıdır.
Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede düzenlenen kongre ve konferanslarda davetli konuşmacı, panelist ve moderatör olarak yer aldı. Üniversitelerde ziyaretçi öğretim üyesi olarak konferans ve seminerler vermiş, uluslararası uzman olarak doktora sınavları yönetti.
Avrupa Parlamentosunda 2018 yılında ilk kez gerçekleştirilen endokrinoloji oturumunda “hormonlar ve hastalıklar” konusunda bir konuşma yaptı. Avrupa Birliği ve üye ülke ulusal bilimsel kuruluşlarının proje değerlendirme süreçlerinde rol aldı, birçok saygın uluslararası bilimsel dergide editörlük yaptı. Uluslararası dergiler ve araştırma kuruluşları için hakemlik yapan ve çeşitli komite görevlerinde bulunan Dr. Yıldız, halen Journal of Endocrine Society dergisinin yardımcı editörlüğünü yürütmekte.
Daha önce Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Genel Sekreterliğine seçilen ve Androjen Fazlalığı ve Polikistik Over Sendromu Derneği yöneticisi olarak görev yapan Dr. Okan Bülent Yıldız, 2014 yılında doksan ülkeden dört binin üzerinde üyesi bulunan ve çatısında 54 Ulusal ve 12 Avrupa alt uzmanlık derneğinin yer aldığı Avrupa Endokrinoloji Derneğinin yönetim kurulu üyesi ve yöneticisi olarak seçildi.
İLK TÜRK BİLİMCİ
2013 yılında, hormon hastalıkları alanında dünyanın en büyük iki kuruluşu olan Amerika ve Avrupa Endokrin Derneklerini ilk kez bir araya getiren ve Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneğince de desteklenen, dünyanın hormon hastalıkları köprüsünü kurma vizyonu ile hayata geçirilen “EndoBridge Uluslararası Kapasite Geliştirme Projesi”nin kurucusu ve başkanı olan Dr. Yıldız’ın, “ilk Türk bilimci” olarak seçildiği uluslararası komite görevleri ise şöyle:
ÖDÜLLERİ ve İLGİ ALANLARI
Ulusal ve uluslararası pek çok ödülün sahibi olan Dr. Yıldız’ın bu ödülleri arasında Amerikan Endokrinoloji Derneği Hot Topics in Endocrinology Seyahat Ödülü, Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En iyi Genç Araştırmacı Ödülü, Türkiye Bilimler Akademisi GEBİP Ödülü, TÜBİTAK Bilim Teşvik Ödülü ve Eisenhower Vakfı Uluslararası Liderlik Ödülü bulunmakta. Eisenhower Fellowship programı, kronik hastalık modeli olarak diyabet ve obezitede araştırma, hizmet ve sağlık politikalarının geliştirilmesinde akademi-hükümet-endüstri ilişkileri konusunda…
Başlıca ilgi alanları obezite, vücut ağırlığı ve iştah kontrolünde hormonal mekanizmalar, insulin direnci, metabolik sendrom, diyabet, hirşutizm ve polikistik over sendromu.
HACETTEPE ve BİR İLK DAHA
Polikistik over sendromunda hastaların yanında anne, baba, kızkardeş ve erkek kardeşler dâhil tüm aile bireylerinde insülin direnci ve artmış diyabet riski olduğu dünyada ilk kez Dr. Yıldız ve arkadaşlarının Hacettepe Üniversitesi’nde yürüttükleri çalışma ile gösterildi ve JCEM dergisinde yayımlandı.
İnsanlarda tokluk hormonu (leptin) kullanımı konusunda da çalışmaları bulunmakta. Ayrıca insan obezitesinde açlık hormonu (ghrelin) ve bir yağ dokusu hormonu olan adiponektinin 24 saatlik salınım dinamikleri literatürde ilk olarak Dr. Yıldız ve arkadaşları tarafından tanımlandı ve Amerikan Bilimler Akademisi dergisinde (PNAS) yayımlandı.
Dr. Bülent Okan Yıldız, halen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde profesör öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
